อ่าน: 48
Temozolomide (เทโมโซโลไมด์ )
เทโมโซโลไมด์ (temozolomide) เป็นอนุพันธ์ของอิมิดาโซลเททราซีน (imidazotetrazine derivative) ถูกจัดอยู่ในกลุ่มแอลคิเลท (alkylating agent) ออกฤทธิ์โดยเกิดหมู่แอลคิล (alkyl group) ซึ่งไวต่อการเกิดปฏิกิริยาทางเคมีเข้าไปจับกับดีเอ็นเอ (DNA) ของเซลล์มะเร็ง ส่งผลให้สายดีเอ็นเอแยกจากกันไม่ได้ ทำให้เซลล์แบ่งตัวไม่ได้และตายไปในที่สุด
เทโมโซโลไมด์ ใช้รักษาโรคมะเร็งต่าง ๆ เช่น
- เนื้องอกในสมองชนิดหนึ่งซึ่งเกี่ยวข้องกับเซลล์เกลียในสมอง (glioblastoma multiforme) โดยอาจใช้ร่วมกับการฉายรังสี หรือใช้ในการรักษาในระยะรักษาสภาพ (maintenance treatment)
- แอสโทรไซโทมา หรือเนื้องอกเซลล์ประสาทชนิดรุนแรงที่ดื้อต่อการรักษา เช่น ผู้ที่ใช้ยากลุ่มไนโทรโซยูเรีย (nitrosourea) และโพรคาร์บาซีน (procarbazine) ไม่ได้ผล
เทโมโซโลไมด์อาจใช้เพื่อรักษาโรคมะเร็งอื่น ๆ ได้อีก ดังนั้นหากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกร
โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใด ๆ หรือมี ประวัติการแพ้เทโมโซโลไมด์ (temozolomide) หรือ ส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่น ๆ เช่น อาหาร, สารกันเสีย, สี เป็นต้น
- เทโมโซโลไมด์ (temozolomide) มีผลต่อไขกระดูกทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดขาวลดลง ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย ควรรับประทานอาหารที่สะอาด และปรุงสุกเเล้วใหม่ ๆ ควรงดรับประทานผักสด หรือผลไม้ที่รับประทานทั้งเปลือก หากต้องการรับประทานควรล้างให้สะอาดและปอกเปลือกก่อนรับประทาน
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ระหว่างใช้ยานี้
ABCDX
รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'D' สำหรับสตรีมีครรภ์
ยามีความเสี่ยงในการก่อให้เกิดความผิดปกติต่อทารกในครรภ์ อย่างไรก็ตาม อาจใช้ยานี้ได้ หากพิจารณาแล้วว่าประโยชน์จากการใช้ยามีมากกว่าความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ ดังนั้นการพิจารณาใช้ยาให้อยู่ในดุลยพินิจของแพทย์
จากการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อน โปรดแจ้งแพทย์หากกำลังวางแผนจะมีบุตร เนื่องจากยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) อาจทำให้ทารกในครรภ์เสียชีวิตหรือเกิดทารกวิรูปได้เมื่อให้ยาในหญิงตั้งครรภ์ สตรีวัยเจริญพันธุ์ควรใช้วิธีคุมกำเนิดระหว่างใช้ยานี้
โปรดแจ้งแพทย์หากท่านกำลังให้นมบุตร หรือตั้งใจจะให้นมบุตรในระหว่างที่ได้รับยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) เนื่องจากอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรง จึงไม่แนะนำให้ทารกได้รับน้ำนมมารดาระหว่างใช้ยานี้
ยังไม่มีการพิสูจน์ถึงความปลอดภัยและประสิทธิผลของการใช้ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) ในผู้ป่วยเด็ก
จำนวนของผู้สูงอายุในการศึกษาการใช้ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) มีไม่เพียงพอที่จะแสดงให้เห็นความแตกต่างของการตอบสนองต่อยาเมื่อเทียบกับผู้ใหญ่ในช่วงอายุอื่น
โดยทั่วไปแล้วควรใช้ยาเทโมโซโลไมด์ ด้วยความระมัดระวังในผู้ป่วยสูงอายุ เนื่องจากผู้ป่วยสูงอายุมีการทำงานของตับ, ไต หรือ การทำงานของหัวใจที่ลดลง หรือมีภาวะโรคร่วมอื่น ๆ ที่อาจเพิ่มอาการไม่พึงประสงค์จากยา
ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่นๆ ที่จำเป็น ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาต่อไปนี้ร่วมอยู่ด้วย
| วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ (influenza virus vaccine, live) |
วัคซีนโรคหัด (measles virus vaccine, live) |
| วัคซีนโรคคางทูม (mumps virus vaccine, live) |
วัคซีนโรคโปลิโอ (poliovirus vaccine, live) |
| วัคซีนโรตาไวรัส (rotavirus vaccine, live) |
วัคซีนโรคหัดเยอรมัน (rubella virus vaccine, live) |
| วัคซีนโรคฝีดาษ (smallpox vaccine) |
วัคซีนไทฟอยด์ (typhoid vaccine) |
| วัคซีนโรคอีสุกอีใส (varicella virus vaccine) |
วัคซีนไข้เหลือง (yellow fever vaccine) |
| วัคซีนป้องกันวัณโรค (BCG vaccine) |
| กรดวาลโพรอิก (valproic acid) |
เลฟลูโนไมด์ (leflunomide) |
| ทราสทูซูแมบ (trastuzumab) |
คอร์ติโคสเตอรอยด์ (corticosteroid) |
ปัญหาความเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) ท่านควรแจ้งแพทย์หากท่านมีภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น
- โรคอีสุกอีใส อาจทำให้โรครุนแรงขึ้น
- โรคงูสวัด อาจทำให้โรครุนแรงขึ้น
- โรคที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกัน
- ภาวะเลือดจาง
- โรคติดเชื้อต่าง ๆ —-ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) จะลดภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- โรคตับ
- โรคไต
ยามีจำหน่ายในรูปแบบแคปซูลชนิดรับประทาน
- รับประทานยาในขณะท้องว่าง (1 ชั่วโมงก่อนอาหารหรือ 2 ชั่วโมงหลังอาหาร) โดยกลืนยาทั้งเม็ด แล้วดื่มน้ำตามมาก ๆ ไม่ควรเคี้ยว เปิด หรือแบ่งยาแคปซูล
- ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ หรือเภสัชกรอย่างเคร่งครัด ใช้ยาจนครบระยะเวลาการรักษา
- ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) อาจทำให้ท่านมีอาการคลื่นไส้อาเจียน ท่านไม่ควรหยุดใช้ยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์
- หากอาเจียนหลังจากรับประทานยา ไม่ควรรับประทานยาทดแทนยาที่อาเจียนออกมา และให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
- ควรติดตามผลการรักษาเป็นระยะ โดยมาตรวจตามแพทย์นัด ให้ยาตามแผนการรักษา การได้ยาไม่ครบ หรือระยะเวลาไม่ตรงกำหนด ก่อให้เกิดผลเสียต่อการรักษา ถ้ามีเหตุจำเป็นต้องเลื่อนระยะเวลาการให้ยา ควรแจ้งแพทย์ก่อนทุกครั้ง
ขนาดยาของยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) แตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร
จำนวนครั้งของการรับประทานยาในแต่ละวัน, ระยะห่างของการรับประทานยาในแต่ละครั้งและระยะเวลาที่ท่านรับประทานยาขึ้น อยู่กับสภาวะโรคของท่าน
หากท่านลืมรับประทานยาให้ข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานยาต่อในมื้อถัดไปในขนาดยา ปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า และแจ้งให้แพทย์ทราบ
- เก็บในภาชนะปิดสนิทให้พ้นมือเด็ก
- เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
- ห้ามเก็บยาไว้ในห้องน้ำ ใกล้อ่างล้างมือหรือที่ชื้น เนื่องจากความร้อนหรือความชื้นอาจเป็นสาเหตุให้ยาเสื่อมคุณภาพ
- ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ
- ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) มีผลต่อไขกระดูกทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดขาว เกล็ดเลือด และเม็ดเลือดแดงลดลง ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย หรือภาวะเลือดออกง่าย
- ควรหลีกเลี่ยงการพบปะกับคนที่เป็นหวัด หัด สุกใส วัณโรค มีไข้ หรือติดเชื้ออื่น ๆ หากมีอาการผิดปกติ ได้แก่ ไข้สูง หนาวสั่น ปัสสาวะแสบขัด เจ็บคอ ท้องร่วง เหนื่อยหอบผิดปกติ ควรรีบพบแพทย์ และแจ้งแพทย์ทุกครั้งว่าท่านกำลังรักษาด้วยยาเคมีบำบัดอยู่
- ระหว่างที่ได้รับการรักษาด้วยยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) ท่านไม่ควรได้รับวัคซีนใด ๆ โดยไม่ได้แจ้งแพทย์ เนื่องจากยาทำให้ภูมิคุ้มกันของท่านลดลง และมีโอกาสติดเชื้อจากวัคซีนที่ท่านได้รับ นอกจากนี้บุคคลที่ท่านอาศัยอยู่ด้วยก็ไม่ควรได้รับวัคซีนโปลิโอ เพราะอาจทำให้ท่านได้รับเชื้อไวรัสโปลิโอได้
- ควรพบแพทย์ทันทีถ้าท่านมีเลือดออกผิดปกติ ปัสสาวะหรืออุจจาระเป็นเลือด ควรระมัดระวังการใช้ไหมขัดฟัน หรือไม้จิ้มฟัน และแจ้งทันตแพทย์ทุกครั้งว่าใช้ยานี้อยู่
- มีข้อมูลว่า การใช้ยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) ในระยะยาวอาจทำให้เกิดมะเร็งชนิดอื่น ๆ (second malignancies) ตามมาภายหลังได้ แต่การเกิดมะเร็งลักษณะนี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใช้ยาทุกราย โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยเสี่ยงของผู้ใช้ยาแต่ละรายเองด้วย
- ผู้ป่วยที่ได้รับยาเทโมโซโลไมด์ (temozolomide) ในระยะยาวอาจมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคปอดอักเสบจากการติดเชื้อนิวโมซิสติสคาร์รินิไอ ( Pneumocystis carinii pneumonia) โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่ได้รับยาสเตอรอยด์ร่วมด้วย
ยาอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงบางอย่างที่ไม่ต้องการ ถึงแม้ว่าอาการข้างเคียงต่อไปนี้อาจไม่ได้เกิดขึ้นทั้งหมด แต่หากเกิดอาการข้างเคียงขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ก. แจ้งแพทย์หรือพยาบาลผู้ดูแลทันทีหากมีอาการต่อไปนี้
- มีเลือดออกผิดปกติ หรือมีจ้ำเลือด
- ผื่นคัน
- หายใจ หรือกลืนลำบาก
- ชัก
- มีอาการแสดงของการติดเชื้อ เช่น ไข้ ไอ หอบเหนื่อย ปัสสาวะแสบขัด เป็นต้น
ข.อาการข้างเคียงอื่น ๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อาการข้างเคียงเหล่านี้จะหายไปในระหว่างการรักษาหรือหยุดยาไปแล้วเนื่อง จากร่างกายจะปรับตัวเข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรถ้าอาการข้างเคียงเหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนาน หรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน
- คลื่นไส้ อาเจียน
- เบื่ออาหาร
- ท้องร่วง
- ท้องผูก
- ปวดเกร็งช่องท้อง
- ชาปลายมือ ปลายเท้า
- อ่อนเพลีย
- ปวดหลัง
- ก้าวเดิน หรือเคลื่อนไหวได้ลำบาก
- ขาบวม
- น้ำหนักขึ้น
- ผิวหนังเปลี่ยนสี
- ปวดศีรษะ
- วิงเวียนศีรษะ
- การมองเห็นเปลี่ยนไป
- สับสน
- นอนไม่หลับ
- กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
- เจ็บเต้านม
ยานี้อาจทำให้ผมร่วงขณะใช้ยา หลังจากหยุดยาแล้วผมจะกลับมางอกตามปกติ
ค. อาการข้างเคียงอื่น ๆ นอกเหนือจากที่ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการข้างเคียงอื่น ๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ยานี้จัดอยู่ในกลุ่มยาต่อไปนี้
ยานี้เกี่ยวข้องกับยาต่อไปนี้
Busulfan, Carmustine , Cyclophosphamide , Dacarbazine, Ifosfamide, Melphalan, Mitomycin or Mitomycin-C
ยานี้มีชื่อทางการค้าต่อไปนี้
Temodal (capsule 20 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 20 มก), Temodal (capsule 5 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 5 มก), Temodal (capsule 100 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 100 มก), Temodal (capsule 250 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 250 มก), Temodal (capsule 140 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 140 มก), Temodal (capsule 180 mg) (ยาแคปซูล ทีโมดัล 180 มก)
ข้อมูลนี้ไม่สมบูรณ์ ยานี้อาจจะยังมีชื่อทางการค้าอื่นที่ไม่ได้แสดงในนี้ หรือชื่อทางการค้าที่แสดงในนี้อาจจะไม่อนุญาตให้จำหน่ายแล้ว
- กองควบคุมยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นทะเบียนยาสามัญสำหรับยาเดี่ยว. Temozolomide . Available at: http://wwwapp1.fda.moph.go.th/ed2547/?url=14 Access Date: Aug 4, 2010.
- วิลาวัณย์ พิชัยรัตน์ และ สมสมัย สุธีรศานต์. การดูแลตนเองเมื่อได้รับยาเคมีบำบัด [สำหรับผู้ป่วยเเละครอบครัว] พิมพ์ครั้งที่ 2 . โรงพยาบาลสงขลานครินทร์. 2552 หน้า 5-19
- CPM medica. MIMS Thailand Online. Available at http://www.mims.com. Access Date: Sep 12, 2010.
- Dailymed current medication information . Temozolomide. Available at: http://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/about.cfm Date: Sep 12, 2010.
- DRUGDEX® System:Klasco RK (Ed): DRUGDEX® System (electronic version). Thomson Micromedex, Greenwood Village, Colorado, USA. Available at: http://www.thomsonhc.com (cited: 12/9/2010).
- Medina PJ and Fausel C. Cancer Treatment and Chemotherapy. In : DiPiro JT, Talbert RL, Yee GC, Matzke GR, Wells BG and Posey LM , editors.PharmacotherapyA Pathophysiologic Approach 7th ed. New York: McGraw-Hill; 2008. p. 2085-2108.
- MedlinePlus Trusted Health Information for You. Temozolomide Available at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a601250.html. Access Date: Sep 12, 2010.
