คำอธิบายพอสังเขป

ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง ประกอบด้วยตัวยาสำคัญคือ

• ไฮโดรคอร์ติโซน (hydrocortisone) เป็นยาในกลุ่มคอร์ติโคสเตอรอยด์ (corticosteroids) หรืออาจเรียกสั้น ๆ ว่า สเตอรอยด์ หรือ สเตียรอยด์ ไฮโดรคอร์ติโซนมีฤทธิ์ลดอาการอักเสบและการแพ้เช่น อาการระคายเคือง บวม แดง คัน
• คลอแรมเฟนิคอล (chloramphenicol ) เป็นยาปฏิชีวนะที่ใช้รักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียที่ไวต่อยานี้ ออกฤทธิ์โดยยับยั้งการสร้างโปรตีนของเชื้อแบคทีเรีย

เนื่องจากเพรดนิโซโลนอาจยับยั้งกลไกที่ร่างกายใช้ต้านการติดเชื้อแบคทีเรีย ควรใช้ยาสูตรผสมในกรณีที่จำเป็น ที่มีการติดเชื้อแบคทีเรียร่วมด้วย โดยที่การติดเชื้อแบคทีเรียนี้ไม่ได้เป็นการติดเชื้อตั้งแต่เริ่มแรก แต่เป็นการติดเชื้อสืบเนื่องจากการเป็นโรคอื่นมาก่อน (secondary infection)
ยาที่มีจำหน่ายได้แก่

• ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดครีม (hydrocortisone and chloramphenicol cream)

ก่อนการใช้ยา

การแพ้ยา

โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใด ๆ หรือมีประวัติการแพ้ยาไฮโดรคอร์ติโซน (hydrocortisone) หรือยาในกลุ่มคอร์ติโคสเตอรอยด์ (corticosteroids) หรือคลอแรมเฟนิคอล (chloramphenicol ) หรือ ส่วนประกอบใด ๆ ในยานี้ รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่น ๆ เช่น อาหาร, สารกันเสีย, สี เป็นต้น

อาหารและเครื่องดื่มที่ต้องระวัง

ท่านสามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติเว้นแต่ว่าแพทย์ได้แจ้งท่านเป็นอย่างอื่น

ตั้งครรภ์

รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์

จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือ ไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์

• ไม่พบข้อมูลการศึกษาการใช้คลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง (topical chloramphenicol) ในหญิงตั้งครรภ์ แต่การใช้ยานี้ในระหว่างตั้งครรภ์ หรือระหว่างคลอดอาจจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อทารก
• ยากลุ่มคอร์ติโคสเตอรอยด์ ชนิดใช้กับผิวหนัง (topical corticosteroids) ไม่ก่อให้เกิดความผิดปกติต่อทารกในครรภ์ เมื่อใช้ยาอย่างเหมาะสม แต่จากการศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่ายาก่อให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อน เมื่อใช้ยาทาในบริเวณกว้าง และติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน

กำลังให้นมบุตร

ไม่พบว่ายาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง (topical hydrocortisone and chloramphenicol) ก่อให้เกิดความผิดปกติต่อทารกที่ได้รับน้ำนมมารดา อย่างไรก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยานี้ และไม่ควรทายาบริเวณเต้านมในระหว่างที่ให้นมบุตร

เด็ก

ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยานี้ เนื่องจากยาอาจถูกดูดซึมผ่านผิวหนังอาจทำให้เกิดปัญหาการเจริญเติบโตและอาการไม่พึงประสงค์ต่าง ๆ ได้

ผู้สูงอายุ

อาการไม่พึงประสงค์บางอย่าง เช่น ผิวแตก หรือมีตุ่มพอง อาจเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยสูงอายุ เนื่องจากผิวหนังมักจะบางกว่าผู้ป่วยวัยผู้ใหญ่ทั่วไป

ยาอื่นที่ใช้อยู่

ถึงแม้ว่ายาบางอย่างไม่ควรใช้ร่วมกัน ในบางกรณีที่จำเป็นอาจใช้ร่วมกันได้ถึงแม้ว่าอันตรกิริยาอาจเกิดขึ้นก็ตาม โดยแพทย์อาจปรับเปลี่ยนขนาดยาหรืออาจมีข้อควรระวังอื่น ๆ ที่จำเป็น โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาทาบริเวณเดียวกันกับยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง (topical hydrocortisone and chloramphenicol)

ภาวะโรคร่วม

ปัญหาความเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้ยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง (topical hydrocortisone and chloramphenicol) ท่านควรแจ้งแพทย์หากท่านมีภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย เช่น

• เบาหวาน
• วัณโรค
• ต้อหิน
• แผลติดเชื้อไวรัส เช่น เริม อีสุกอีใส
• ภาวะที่ผิวหนังบางจนเกิดรอยฟกช้ำได้ง่าย เนื่องจากการใช้ยาอาจทำให้มีอาการแย่ลง

การใช้ที่ถูกต้อง

การใช้ยารูปแบบครีม (cream)

• ก่อนใช้ยาควรทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่จะทาให้สะอาด
• ทายาบาง ๆ ให้ทั่วบริเวณ
• ไม่ควรทายาบริเวณขาหนีบ รักแร้ ใบหน้า หรือบริเวณอื่นที่มีผิวบอบบาง เว้นแต่ว่าแพทย์สั่ง
• ห้ามใช้ป้ายตา
• ควรระมัดระวังไม่ให้ยานี้เข้าไปในตา จมูก ปากหรือเยื่อเมือกอื่น ๆ
• ไม่ควรปิดบริเวณที่ทายาด้วยผ้าพันแผล เว้นแต่ว่าแพทย์สั่ง
• ไม่ควรใช้ยานี้ติดต่อกันเกิน 7 วัน หากมิได้อยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์

ขนาดยา

ขนาดยาของยาสูตรผสมไฮโดรคอร์ติโซนและคลอแรมเฟนิคอลชนิดใช้กับผิวหนัง (topical hydrocortisone and chloramphenicol) อาจแตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร หรือตามที่ฉลากระบุ

เมื่อลืมใช้ยา

ถ้าลืมทายา ให้ทาทันทีที่นึกได้ แต่ถ้าเกือบจะถึงเวลาที่จะทาครั้งต่อไป ก็ไม่ต้องทาครั้งที่ลืม แต่รอทายาครั้งต่อไปได้เลย

การเก็บรักษา

• เก็บยาให้พ้นมือเด็ก
• เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
• ห้ามเก็บยาในช่องแช่แข็ง
• ห้ามใช้ยาหลังวันสิ้นอายุของยาที่แสดงไว้บนฉลาก หากไม่ระบุเป็นอย่างอื่น

วันสิ้นอายุของยาหากมิได้ระบุวันที่ จะหมายถึง วันสุดท้ายของเดือนที่แสดงบนฉลาก

ข้อควรระวัง

หากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 7 วันหรืออาการยิ่งแย่ลงกว่าเดิม ควรกลับไปพบแพทย์

• ไม่ควรใช้ยานี้ในปริมาณมากเกินไป หรือใช้ในระยะเวลานานกว่าที่แพทย์ หรือเภสัชกรแนะนำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริเวณที่มีผิวหนังบาง เช่น หน้า รักแร้ หรือ ขาหนีบ เนื่องจากอาจทำให้ผิวหนังยิ่งบางลง และเพิ่มการดูดซึมยาเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น
• ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาทาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลานานโดยเฉพาะอย่าง ยิ่งในเด็ก เนื่องจากอาจมีผลกดการทำงานของต่อมหมวกไต แม้ว่าจะไม่ได้ปิดคลุมแผลก็ตาม
• หากต้องทายาบริเวณเปลือกตา ต้องระมัดระวังไม่ให้ยาเข้าตา เพราะอาจทำให้เกิดต้อหินได้
• หากการติดเชื้อแบคทีเรียยังไม่ดี หรือขยายกว้างขึ้นให้หยุดยา
• การติดเชื้อแบคทีเรียอาจขยายกว้างขึ้นโดยไม่สามารถทราบได้ เนื่องจากผลของยาไฮโดรคอร์ติโซน (hydrocortisone) บดบังอาการไว้
• ควรหลีกเลี่ยงการใช้ผ้าอ้อม หรือผ้าอ้อมสำเร็จรูปที่มีขนาดเล็กเกินไป หากต้องทายาบริเวณก้น เนื่องจากอาจเพิ่มการดูดซึมยาเข้าสู่ร่างกาย และเกิดอาการไม่พึงประสงค์ตามมาได้
• การดูดซึมยาไฮโดรคอร์ติโซน ชนิดใช้กับผิวหนัง (topical hydrocortisone) เข้าสู่ร่างกายอาจทำให้เกิดภาวะกดการทำงานของต่อมไฮโปทาลามัส-พิทูอิทา รี-ต่อมหมวกไต (hypothalamic-pituitary-adrenal axis suppression) ซึ่งอาจแสดงออกโดยกลุ่มอาการคุชชิ่ง (Cushing’s syndrome) ซึ่งทำให้มีความผิดปกติหลายอย่าง เช่น บวมน้ำ น้ำหนักขึ้นอย่างรวดเร็ว หน้ากลมเหมือนดวงจันทร์ มีโหนกตรงต้นคอ , น้ำตาลในเลือดสูง และมีน้ำตาลออกมากับปัสสาวะ (glucosuria)
• อาการไม่พึงประสงค์ที่รุนแรงของยาคลอแรมเฟนิคอล (chloramphenicol) เช่น พิษต่อระบบเลือด เกิดขึ้นในผู้ป่วยที่ได้รับยารูปแบบฉีดหรือรับประทาน แต่หากใช้ยาทาแผลที่มีขนาดใหญ่ หรือทาในบริเวณกว้าง การดูดซึมยาเข้าสู่ร่างกายจะเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้ยาติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน หรือใช้เมื่อผิวหนังมีบาดแผล อาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้อาจจะเกิดได้

อาการไม่พึงประสงค์

ยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างที่ไม่ต้องการ ถึงแม้ว่าอาการไม่พึงประสงค์ต่อไปนี้อาจไม่ได้เกิดขึ้นทั้งหมด แต่หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ก. พบแพทย์โดยเร็วหากมีอาการต่อไปนี้
พบไม่บ่อย

• ตุ่มพุพองมีเลือดภายใน
• แสบร้อน และคันผิวหนัง
• แผลหายช้า
• รูขุมขนอักเสบ
• ผิวหนังติดเชื้อง่าย
• ผิวหนังบาง มีจ้ำเลือด

พบน้อย (อาจเกิดขึ้นหลังหยุดยาเป็นสัปดาห์หรือเดือน)

• ผิวซีด, เจ็บคอ และมีไข้, มีเลือดออกผิดปกติ หรือจ้ำเลือด, เหนื่อยเพลีย

พบน้อยมาก

• คัน, ผิวหนังแดง บวม หรือมีอาการระคายเคืองโดยที่เคยเป็นมาก่อน

ข. อาการไม่พึงประสงค์เหล่านี้อาจเกิดขึ้นหากใช้ยาไม่ถูกต้อง หรือใช้ยาเป็นระยะเวลานาน
พบน้อย

• สิว หรือหน้ามัน
• ตาพร่า หรือปวดตา หากใช้ทาใกล้ดวงตา
• ความดันโลหิตสูง
• ประจำเดือนมาผิดปกติ
• ปวดเกร็งกล้ามเนื้อ
• หน้ากลม
• เบื่ออาหาร
• น้ำหนักขึ้น หรือลดอย่างรวดเร็ว
• ผิวหนังแตกลาย
• ขนดก

ค. อาการข้างเคียงอื่น ๆ อาจเกิดขึ้นได้โดยไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา อาการข้างเคียงเหล่านี้จะหายไปในระหว่างการรักษาหรือหยุดยาไปแล้วเนื่องจากร่างกายจะปรับตัว เข้ากับยา ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรถ้าอาการข้างเคียงเหล่านี้เกิดขึ้นติดต่อกันนาน หรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของท่าน
พบไม่บ่อย

• ผิวแห้ง
• ผิวหนังแดง คัน

พบน้อย

• รู้สึกแสบร้อน

ง. อาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากที่ระบุไว้อาจเกิดขึ้นในผู้ป่วยบางราย หากท่านสังเกตเห็นอาการข้างเคียงอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร

ข้อมูลเพิ่มเติม

• ห้ามใช้ยาในผู้ที่เป็นโรคหัดกุหลาบ (rosacea)
• ห้ามใช้ในโรคผิวหนังซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัส เช่น เริม อีสุกอีใส
• ห้ามใช้รักษาโรคผิวหนังที่มีการติดเชื้อที่เป็นการติดเชื้อตั้งแต่เริ่มแรกจากเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา, การติดเชื้อจากยีสต์, การติดเชื้อจากเชื้อที่ดื้อต่อยา เช่น สูโดโมแนส (**_Pseudomonas_** และ โปรเตียส (**_Proteus_**)

กลุ่มยา

ยานี้จัดอยู่ในกลุ่มยาต่อไปนี้

• Antibacterials
• Corticosteroids (Topical)

ยาที่เกี่ยวข้อง

ยานี้เกี่ยวข้องกับยาต่อไปนี้

Betamethasone and Clioquinol (Topical), Betamethasone, Gentamicin, Tolnaftate and Clioquinol (Topical), Chloramphenicol , Chloramphenicol (Ophthalmic) , Chloramphenicol (Otic), Chloramphenicol (Topical), Clindamycin (Oral), Clindamycin (Topical), Clioquinol (Topical) , Dexamethasone and Chloramphenicol (Ophthalmic) , Dexamethasone, Chloramphenicol and Tetrahydrozoline (Ophthalmic), Dexamethasone, Framycetin and Gramicidin (Ophthalmic), Dexamethasone, Framycetin and Gramicidin (Otic), Dexamethasone, Neomycin and Polymyxin B (Ophthalmic) , Fludrocortisone, Neomycin, Furaltadone, Polymyxin B, and Lidocaine (Otic), Linezolid , Metronidazole (Oral), Metronidazole (Topical), Metronidazole (Vaginal), Neomycin, Clioquinol, and Bacitracin (Topical) , Nitrofurantoin, Oxytetracycline and Polymyxin B (Ophthalmic), Oxytetracycline and Polymyxin B (Topical), Prednisolone and Chloramphenicol (Topical) , Prednisolone and Nitrofurazone (Topical) , Prednisolone, Chloramphenicol and Naphazoline (Ophthalmic) , Prednisolone, Nitrofurazone and Lidocaine (Topical) , Trimethoprim, Amcinonide (Topical) , Betamethasone (Topical) , Betamethasone and Calcipotriol (Topical) , Betamethasone and Clotrimazole (Topical) , Betamethasone and Fusidic acid (Topical) , Betamethasone and Gentamicin (Topical) , Betamethasone and Miconazole (Topical) , Betamethasone and Neomycin (Topical) , Betamethasone and Salicylic acid (Topical) , Betamethasone and Tolnaftate (Topical) , Clobetasol propionate (Topical) , Desoximetasone (Topical) , Desoximetasone, Framycetin and Gramicidin (Topical) , Dexamethasone and Neomycin (Topical) , Fluocinolone acetonide (Topical) , Fluocinolone acetonide and Gentamicin (Topical) , Fluocinolone acetonide and Neomycin (Topical) , Hydrocortisone (Topical) , Hydrocortisone and Clotrimazole (Topical) , Hydrocortisone and Fusidic acid (Topical) , Hydrocortisone and Mepyramine (Topical) , Hydrocortisone and Miconazole (Topical) , Hydrocortisone and Neomycin (Topical) , Isoconazole and Diflucortolone (Topical) , Mometasone furoate (Topical) , Prednicarbate (Topical) , Prednisolone (Topical) , Prednisolone and Neomycin (Topical) , Triamcinolone acetonide (Topical) , Triamcinolone acetonide and Econazole (Topical) , Triamcinolone acetonide and Miconazole (Topical) , Triamcinolone acetonide, Neomycin, Gramicidin and Nystatin (Topical)

ชื่อทางการค้า

ยานี้มีชื่อทางการค้าต่อไปนี้

Corticort-C cream (คอร์ทิคอร์ท-ซี ครีม), Dermasol cream (เดอร์มาซอล ครีม), Dermasol cream "forte" (เดอร์มาซอลครีม"ฟอร์ต")

ข้อมูลนี้ไม่สมบูรณ์ ยานี้อาจจะยังมีชื่อทางการค้าอื่นที่ไม่ได้แสดงในนี้ หรือชื่อทางการค้าที่แสดงในนี้อาจจะไม่อนุญาตให้จำหน่ายแล้ว

แหล่งอ้างอิง

1. กองควบคุมยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นทะเบียนยาสามัญสำหรับยาเดี่ยว. Hydrocortisone. Available at: http://wwwapp1.fda.moph.go.th/ed2547/?url=14 Access Date: Oct 12, 2010.
2. Dailymed current medication information. Chloramphenicol. Available at: http://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/drugInfo.cfm?id=2166 Access Date: May 21, 2010.
3. Dailymed current medication information . Hydrocortisone . Available at: http://dailymed.nlm.nih.gov/dailymed/drugInfo.cfm?id=23192 Date: Jan 12, 2010.
4. MedlinePlus Trusted Health Information for You. Corticosteroids Medium to Very High Potency (Topical) Available at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/drug_Aa.html. Access Date: March 17, 2005.
5. Micromedex Thomson Healthcare. Advice for the Patient Drug Information in Lay Language USP DI, volume ll. 25th ed. Massachusetts: Micromedex Thomson Healthcare, 2005: p 427-429.